Wie ooit op maandagochtend in de regen met een meetstok boven een pompput heeft gestaan, weet precies hoe ouderwets het voelt. Handmatig meten hoort bij het vak, maar het is ook tijdrovend, onnauwkeurig en gevaarlijker dan het lijkt. Toch gebeurt het nog elke dag: monteurs die rit na rit maken om te controleren of het waterpeil in de putten “ongeveer goed” staat.
Tegelijkertijd zien we een duidelijke trend: bedrijven die overstappen op automatische niveaumeting besparen niet alleen uren, maar krijgen ook inzicht dat met de hand nooit te bereiken is. Het verschil tussen meten en weten is letterlijk de afstand tussen een meetstok en een sensor. Daarom neem ik je in deze blog mee in hoe niveaumeting werkt, wat het oplevert en hoe onderhoudsbedrijven hun hele werkwijze ermee veranderen.
Het probleem met handmatig meten
Het lijkt simpel: even de put open, peilen, noteren, klaar. Maar in de praktijk kost het veel tijd en is het resultaat beperkt betrouwbaar. De meting hangt af van de persoon, het weer, het moment en zelfs van de manier waarop de meetlat wordt gehouden. Een paar centimeter verschil lijkt onschuldig, maar in een systeem dat draait op drempelwaarden kan dat het verschil zijn tussen ‘veilig’ en ‘bijna overstroomd’.
Daarnaast is het gevaarlijk werk. Putdeksels wegen vaak tientallen kilo’s, het terrein is nat of glad en het verkeer rijdt langs. En dan is er nog de administratie: cijfers noteren, later in Excel invoeren en hopen dat er geen fouten ontstaan. Alles bij elkaar zijn het uren die niets toevoegen aan de kwaliteit van het onderhoud.
De overstap naar automatische niveaumeting
Met automatische sensoren verandert dat volledig. Een compacte LoRaWAN-niveausensor wordt in de pompput geplaatst en meet continu de hoogte van het water. Elke meting wordt direct doorgestuurd naar een online dashboard. Daar zie je per locatie de actuele stand, de trend over tijd en eventuele afwijkingen.
Het verschil? Je hoeft niet meer te rijden om te weten wat er speelt. Een planner of monteur logt in, bekijkt de locaties met verhoogde niveaus en beslist of actie nodig is.
Dat scheelt niet alleen tijd, maar zorgt ook voor rust: je weet dat je niets mist.
| Meetmethode | Tijdsbesteding | Betrouwbaarheid | Veiligheid |
| Handmatig | Hoog | Wisselend | Risicovol |
| Meetmethode | Tijdsbesteding | Betrouwbaarheid | Veiligheid |
Hoe de sensortechniek werkt
Niveaumeting in pompputten kan met verschillende technieken: ultrasoon, drukmeting of radar. Bij SlimmeSensor gebruiken we voornamelijk druksensoren omdat die betrouwbaar blijven, ook bij schuim, vet of damp.
De sensor meet de druk die het water uitoefent op het meetpunt. Die druk wordt omgerekend naar een hoogte in centimeters. Via het LoRaWAN-netwerk stuurt de sensor deze data om de paar minuten of uren door, afhankelijk van de configuratie.
Dat betekent dat je 24/7 een nauwkeurig beeld hebt van het niveau. Wanneer het water stijgt, zie je het realtime. Wanneer een pomp aanslaat, daalt de lijn. Die ritmiek vertelt precies hoe gezond het systeem is.
Data die spreekt
Eén meting zegt weinig, maar duizenden metingen vertellen een verhaal. Door data over langere tijd te verzamelen, ontdek je patronen die met het blote oog nooit zichtbaar waren.
Bijvoorbeeld:
- Een pomp die langzaam meer cycli draait per dag.
- Een put die na elke regenbui langer vol blijft staan.
- Of een locatie waar het peil plots daalt, een teken van een defecte klep.
Door dit te analyseren ontstaat inzicht in prestaties, slijtage en trends. En dat maakt onderhoud voorspelbaar in plaats van reactief.
Van data naar onderhoudsplan
Traditioneel wordt onderhoud gepland op vaste intervallen: eens per maand of kwartaal. Met niveaumeting kun je onderhoud plannen op basis van gedrag.
Bijvoorbeeld:
- Als de pomp meer dan 10% vaker draait dan gemiddeld, komt hij in de planning.
- Als het waterniveau structureel hoger blijft dan normaal, volgt inspectie.
Zo ontstaat een dynamisch onderhoudsplan dat zich aanpast aan de werkelijkheid. Geen overbodige controles meer, maar aandacht waar het nodig is.
| Trigger | Oorzaak | Aanbevolen actie |
| Stijgend gemiddelde peil | Verminderde doorstroming | Inspectie leidingwerk |
| Frequente pompcycli | Versleten pomp of klep | Onderhoud of vervanging |
| Afwijkend laag peil | Lekkage of defecte vlotter | Nader onderzoek |
Wat het oplevert
Bedrijven die automatische niveaumeting inzetten, merken het effect binnen weken.
De meest gehoorde resultaten uit onze projecten:
- Tot 50% minder controle-ritten.
Sensoren nemen het monitoren over. Monteurs rijden alleen nog naar locaties die aandacht vragen. - Tot 40% snellere storingsoplossing.
Omdat de oorzaak al zichtbaar is in de data, is de juiste monteur en het juiste materiaal meteen onderweg. - Tot 30% lagere onderhoudskosten.
Minder ritten, minder spoed, minder inefficiënte planning. - Meer veiligheid en rust.
Monteurs hoeven minder in het veld te staan, planners werken met feiten en klanten zien meetbare resultaten.
Het is niet alleen een technische verbetering, maar ook een organisatorische.
De rol van het dashboard
Een sensor is maar zo slim als het platform waarmee je hem uitleest. Bij SlimmeSensor koppelen we de niveaumetingen aan het Mithra-dashboard: een overzichtelijke omgeving waar data, meldingen en trends samenkomen.
Daarin zie je:
- De actuele niveaus van alle locaties.
- Grafieken met trendlijnen per pomp.
- Meldingen bij overschrijdingen.
- Historische data voor rapportages.
Het dashboard maakt van losse metingen bruikbare informatie. Een planner kan direct filteren op alarmen, regio’s of type installaties. Zo wordt data niet iets “voor later”, maar onderdeel van het dagelijkse werk.
Een voorbeeld uit de praktijk
Een middelgroot onderhoudsbedrijf in Gelderland besloot vorig jaar de handmatige metingen volledig te vervangen door automatische niveausensoren. Binnen 3 maanden waren 60 putten uitgerust met LoRaWAN-metingen.
De resultaten:
- 70 uur minder veldwerk per maand.
- 35% lagere brandstofkosten.
- Minder ad-hoc storingen en geen overstromingen tijdens piekregenval.
De bedrijfsleider zei het treffend: “We hebben hetzelfde team, maar we doen twee keer zoveel werk.”
Het laat zien dat technologie pas echt waarde krijgt als ze praktisch toepasbaar is.
Van data naar vertrouwen
Voor opdrachtgevers verandert er ook iets. Meten betekent transparantie. In rapportages is exact te zien wanneer en waarom een pomp onderhoud kreeg, welke niveaus gemeten zijn en hoe snel meldingen zijn opgepakt. Dat creëert vertrouwen. Niet omdat je zegt dat het goed gaat, maar omdat je het kunt laten zien.
Voor veel onderhoudsbedrijven is dat de reden om met data te werken. Niet omdat het moet, maar omdat het professioneel is. En omdat klanten steeds vaker vragen om bewijs in plaats van belofte.
De toekomst: voorspellend onderhoud
Met voldoende meetdata wordt het mogelijk om niet alleen te reageren, maar te voorspellen. Op basis van trends kan software aangeven dat een pomp over drie weken onderhoud nodig zal hebben. Dat is geen sciencefiction, maar de volgende logische stap in rioolbeheer.
Binnen SlimmeSensor werken we aan algoritmes die afwijkingen herkennen voordat ze een melding veroorzaken. Zo verschuift de rol van de sensor van ‘waarschuwen’ naar ‘vooruitzien’. En dat betekent: nul verrassingen, nul overlast, maximale controle.