Techniek verandert snel, maar in het rioolbeheer gaan verbeteringen vaak stap voor stap. Toch is er de laatste jaren 1 ontwikkeling die alles versnelt: LoRaWAN. Bedrijven die vroeger afhankelijk waren van handmatige metingen of onbetrouwbare meldingen, kunnen nu 24 uur per dag data ontvangen van installaties die kilometers verderop liggen. Het klinkt complex, maar in de praktijk is het verrassend eenvoudig.
Een LoRaWAN-sensor is klein, zuinig en slim. Hij meet bijvoorbeeld het waterniveau in een pompput en stuurt die data draadloos door naar een dashboard. Geen kabels, geen Wi-Fi, geen bezoek op locatie. Gewoon realtime inzicht in wat er buiten gebeurt. Dat maakt rioolbeheer voorspelbaar, schaalbaar en winstgevend. Daarom neem ik je in deze blog mee in wat LoRaWAN is, hoe het werkt en waarom het de basis vormt voor de volgende generatie onderhoudsbedrijven.
Wat betekent LoRaWAN precies
LoRaWAN staat voor “Long Range Wide Area Network”. Het is een netwerkprotocol dat speciaal is ontwikkeld voor apparaten die weinig data versturen maar wél een groot bereik nodig hebben. Denk aan sensoren in putten, sluizen of afvalwaterinstallaties. In tegenstelling tot 4G of Wi-Fi heeft LoRaWAN geen constante verbinding nodig. De sensor zendt alleen korte datapakketjes, bijvoorbeeld eens per 10 minuten. Daardoor gebruikt hij nauwelijks energie en kan de batterij jarenlang meegaan.
Het netwerk werkt met gateways: kleine antennes die de signalen van sensoren opvangen en doorsturen naar een centrale server. Bedrijven kunnen kiezen voor een publiek netwerk of een eigen privé-netwerk opzetten. In beide gevallen geldt: één gateway dekt een groot gebied. Dat maakt LoRaWAN ideaal voor verspreide installaties zoals pompputten of vetputten in buitengebieden.
Waarom niet gewoon 4G of Wi-Fi?
Bij de introductie van LoRaWAN was er scepsis: waarom een nieuw netwerk bouwen als er al mobiele netwerken bestaan? Het antwoord zit in drie praktische verschillen.
- Energieverbruik: een LoRaWAN-sensor werkt 5 tot 10 jaar op 1 batterij, terwijl 4G vaak na enkele maanden stroom nodig heeft.
- Bereik: LoRaWAN heeft in open veld een bereik van enkele kilometers. Wi-Fi haalt vaak niet eens 100 meter.
- Kosten: een LoRaWAN-sensor heeft geen duur data-abonnement nodig en gebruikt een licht netwerk dat bedrijven eenvoudig zelf beheren.
Voor onderhoudsbedrijven is dat een enorme winst. Je hoeft geen infrastructuur aan te leggen, geen abonnementen te beheren en je hebt geen last van slechte dekking. De sensor doet gewoon zijn werk, waar hij ook hangt.
Hoe een LoRaWAN-sensor in het veld werkt
De werking is eenvoudig. Een sensor wordt geplaatst in of boven de pompput en meet periodiek het waterniveau, de temperatuur of een andere parameter. Die data wordt gecodeerd en via LoRa naar de dichtstbijzijnde gateway gestuurd. De gateway stuurt het bericht door naar een netwerkserver, die de informatie vervolgens naar het dashboard van de gebruiker doorstuurt.
Het proces duurt minder dan een seconde en herhaalt zich automatisch. De data verschijnt in grafieken, tabellen of meldingen, afhankelijk van de instellingen. Zo kun je direct zien of het peil stijgt, de pomp actief is of er afwijkingen ontstaan. Het hele systeem draait op een minimale hoeveelheid energie en dat maakt het betrouwbaar op plekken waar geen stroomvoorziening is.
De voordelen voor riool- en onderhoudsbedrijven
De kracht van LoRaWAN ligt niet alleen in techniek, maar vooral in wat het mogelijk maakt.
- Betrouwbare monitoring: sensoren blijven jarenlang operationeel, zonder onderhoud.
- Lage operationele kosten: geen telecomkosten, geen veldinspecties voor metingen.
- Schaalbaarheid: nieuwe locaties zijn eenvoudig toe te voegen door extra sensoren te activeren.
- Realtime inzicht: data wordt direct weergegeven in het dashboard, zodat planners en monteurs precies weten wat er speelt.
Deze combinatie maakt LoRaWAN het logische fundament onder modern rioolbeheer. Waar vroeger elke uitbreiding extra mankracht vroeg, voeg je nu simpelweg sensoren toe. De data stroomt vanzelf binnen.
LoRaWAN en dataveiligheid
Een belangrijk punt bij draadloze communicatie is veiligheid. LoRaWAN gebruikt end-to-end encryptie: de data wordt versleuteld op de sensor en pas weer ontsleuteld in het platform. Dat betekent dat niemand onderweg kan meekijken. Voor onderhoudsbedrijven is dat essentieel, zeker wanneer data van klanten wordt doorgestuurd.
Daarnaast is het netwerk stabiel. Omdat LoRaWAN in kleine datapakketjes werkt, is de kans op storingen klein. Zelfs bij slechte weersomstandigheden blijft het signaal overeind. Dat maakt het betrouwbaarder dan mobiele verbindingen die bij overbelasting of slecht bereik uitvallen.
Wat je kunt meten met LoRaWAN
In de wereld van rioolbeheer gaat het niet alleen om waterniveau. LoRaWAN-sensoren kunnen veel meer parameters meten.
| Meetwaarde | Toepassing | Effect |
| Waterniveau | Pompputten, vetputten | Overstromingen voorkomen |
| Temperatuur | Procesbewaking | Bescherming van installaties |
| Doorstroom | Leidingmonitoring | Inzicht in vervuiling of blokkade |
| Trillingen | Pompbewaking | Slijtage vroeg signaleren |
| Gasconcentratie | Veiligheid | Detectie van gevaarlijke stoffen |
Door verschillende sensoren te combineren, ontstaat een compleet beeld van wat er in het netwerk gebeurt. En omdat ze allemaal via LoRaWAN communiceren, komt alles samen in 1 systeem.
Een voorbeeld uit de praktijk
Een onderhoudsbedrijf in Friesland beheert honderden pompputten bij horecagelegenheden en vakantieparken. Voorheen moesten ze elke locatie handmatig controleren. Sinds de overstap naar LoRaWAN-sensoren ontvangen ze continu data van alle putten in een centraal dashboard. Zodra een niveau stijgt of een pomp te vaak draait, krijgen ze automatisch een melding.
De voordelen na 6 maanden:
- 40% minder ritten voor controles.
- 25% snellere responstijd bij storingen.
- 30% daling van onderhoudskosten.
De grootste winst zit in de rust in de planning. In plaats van reageren op problemen, werkt het team nu aan preventie. En dat is precies waar technologie waarde toevoegt.
LoRaWAN en het Mithra-platform
De sensoren van SlimmeSensor worden standaard gekoppeld aan het Mithra-platform. Dat is het centrale punt waar alle data samenkomt. Hierin zie je realtime grafieken, meldingen en trendanalyses. Je kunt locaties groeperen, alarmdrempels instellen en rapportages genereren voor klanten.
Wat Mithra onderscheidt, is de eenvoud. Het dashboard is ontworpen voor mensen uit het veld, niet voor IT-specialisten. Alles is visueel, overzichtelijk en direct bruikbaar. De data van de sensoren vormt de basis, maar het platform maakt er beslisinformatie van.
Een monteur ziet precies waar actie nodig is. Een planner krijgt overzicht. En een klant ziet zwart op wit wat er is gedaan. Zo wordt meten een vanzelfsprekend onderdeel van het werkproces.
Wanneer overstappen zinvol is
Niet elk bedrijf hoeft morgen volledig over. Vaak is het verstandig te starten met een beperkt aantal sensoren op strategische locaties. Zo krijg je inzicht in de prestaties en leer je werken met de data.
| Fase | Doel | Resultaat |
| 1 | Testen op 5 locaties | Vertrouwen in meetdata |
| 2 | Analyse van trends | Inzicht in gedrag van pompen |
| 3 | Integratie met planning | Automatische meldingen |
| 4 | Opschalen naar volledige vloot | Operationele efficiëntie |
Zodra de eerste resultaten zichtbaar zijn, volgt de rest vanzelf. De cijfers overtuigen meestal sneller dan welke brochure ook.
Waarom dit de toekomst van rioolbeheer is
Rioolbeheer verandert van een reactief naar een datagedreven vakgebied. LoRaWAN maakt dat mogelijk omdat het betrouwbaar, schaalbaar en betaalbaar is. De technologie zorgt ervoor dat onderhoudsbedrijven meer locaties kunnen beheren met hetzelfde team en minder risico lopen op overstromingen of storingen.
Wat nu nog vernieuwend lijkt, zal over 2 jaar standaard zijn. Klanten verwachten inzicht, rapportage en proactieve service. Wie die stap nu zet, bouwt voorsprong op kennis én efficiëntie.
Bij SlimmeSensor zien we dat dagelijks gebeuren. Bedrijven die startten met 10 sensoren hebben er nu honderden in gebruik. De resultaten zijn overtuigend: minder storingen, lagere kosten en een hogere klanttevredenheid.